Żywność funkcjonalna

Pojęcie żywności funkcjonalnej pojawiło się, mniej więcej pod koniec XX wieku. Termin ten został użyty po raz pierwszy w Japonii. Badania nad żywnością funkcjonalną dowodzą, że składniki odżywcze zawarte w żywności mogą mieć udowodniony korzystny wpływ na utrzymanie zdrowia. Warto zwrócić uwagę, że żywność funkcjonalna jest w specjalny sposób oznakowana. Żywność ta może stanowić istotną część naszej diety, czasem nawet nie zdajemy sobie sprawy, że ją spożywamy. W żywności wzbogaconej znajdują się takie składniki specjalne, w wyższych wartościach niż w standardowej żywności takie jak: witaminy, minerały, antyoksydanty, omega 3, błonnik, białko, probiotyki i inne.

Czym jest żywność funkcjonalna i dlaczego warto ją spożywać?

Jedna z definicji żywności funkcjonalnej, która uznana została przez ministerstwo zdrowia mówi: „żywność prozdrowotna, zwana tez funkcjonalną, to żywność, która ze względu na swój skład lub sposób produkcji jest dedykowana do zaspokajania potrzeb żywieniowych szczególnych grup konsumentów”. W dokumencie FUFOSE – Functional Food Science in Europe złożonym w roku 1998 przez Komisję Europejską definicja żywności funkcjonalnej została poszerzona o szczegółowe informacje, jakie warunki powinna spełniać, żywność tak nazywana. Do tych najważniejszych warunków zaliczyć można:

• lepszą bioprzyswajalność składników odżywczych

• obecność składników bioaktywnych

• obecność składnika lub składników w celu uzyskania żywności prozdrowotnej

• brak składników tak zwanych — antyodżywczych

Po żywność funkcjonalną, nazywaną również żywnością: leczniczo-medyczną, projektowaną, zieloną żywnością funkcjonalną czy terapeutyczną, warto sięgnąć w osłabieniu organizm lub wspierając  profilaktyk wystąpienia różnych schorzeń. Mówi się, że żywność funkcjonalna, wpiera zachowanie równowagi w organizmie i może korzystne wpływać no dobre zdrowie i samopoczucie. Regularne spożywanie żywności terapeutycznej, może korzystnie wpłynąć na wzmocnienie odporności, wsparcie kondycji włosów skóry i paznokci, wspiera pracę poszczególnych układów, zmniejszać uczucie zmęczenia czy wpierać procesy poznawcze. Dlaczego jeszcze warto w codziennej diecie zawrzeć żywność funkcjonalną?

Jakie korzyści daje spożywanie żywności funkcjonalnej?

Koncepcja żywności funkcjonalnej stała się niezwykle popularna, w ostatnim czasie. Może to oznaczać, że ludzie są bardziej świadomi tego, że codzienna dieta ma znaczenie na stan zdrowia. Składniki odżywcze zawarte w żywności terapeutycznej nazywamy składnikami biologicznymi aktywnymi, ponieważ mogą wspierać organizm bardziej efektywnie, niż te zawarte w zwykłej żywności. Dobrze zbilansowana dieta, bogata w składniki aktywne, może zdecydowanie bardziej wspierać pracę organizmu, po przez działanie prozdrowotne. Eksperci zwracają uwagę na:

• Wzmocnienie układu odpornościowego: niektóre składniki żywności funkcjonalnej, takie jak witaminy, minerały, antyoksydanty i probiotyki, mogą wspomagać funkcjonowanie układu odpornościowego. Może być to ważne w chwili osłabienia odporności oraz w okresie jesienno-zimowym, kiedy zachorowań na infekcje bakteryjne i infekcje wirusowe jest więcej.

• Poprawę pamięci i koncentracji: składniki, takie jak nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 czy antyoksydanty, mogą mieć pozytywny wpływ na funkcje poznawcze, poprawiając pamięć, koncentrację i logiczne myślenie.

• Wsparcie procesów trawiennych i zdrowia jelit: żywność funkcjonalna, zawiera ważne składniki specjalne, takie jak: błonnik, prebiotyki i probiotyki, które wspierają zdrową mikroflorę jelit. Zdrowie jelit korzystnie wpływa, na cały organizm wspierając zachowanie równowagi i dobrego samopoczucia.

• Profilaktykę wystąpienia chorób przewlekłych: systematyczne włączanie składników aktywnych biologicznie takich jak: antyoksydanty, omega-3, błonnik, witamin i minerałów, może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób cywilizacyjnych. Żywność funkcjonalna, może przeciwdziałać wystąpieniu chorób serca, niektórych rodzajów nowotworów, cukrzycy typu 2, osteoporozy, miażdżycy czy chorób autoimmunologicznych.

• Wsparcie aktywnego procesu odchudzania: żywność terapeutyczna, bogata w błonnik i białko może zwiększać uczucie sytości. Jest to ważne, ponieważ może wspierać kontrolę apetytu i utrzymania optymalnej wagi. Dieta bogata w witaminy, minerały, antyoksydanty i inne składniki specjalne ma dobroczynny wpływ na zachowanie homeostazy w organizmie. Żywność funkcjonalna dla sportowców, może wspierać wyniki i korzystnie wpływać na regeneracje organizmu po wysiłku.

• Poprawę dobrego samopoczucia: dobroczynnie działające składniki odżywcze, korzystnie wspierają organizm, również w wymiarze zdrowia psychicznego. Prawidłowo działający układ nerwowy, przekłada się pozytywnie na dobre samopoczucie. Ważna jest tu także możliwość szybkiej adaptacji do czynników stresujących, na które jesteśmy narażeni każdego dnia.

• Wyrównanie niedoborów składników odżywczych: żywność funkcjonalna, najczęściej jest wzbogacona o witaminy, minerały i inne składniki odżywcze. Może mieć to pozytywne znaczenie dla organizmu człowieka, w chwili niedoborów witamin i minerałów.

Eksperci zalecają, aby oprócz dobrze zbilansowanej diety wzbogaconej żywnością funkcjonalną skupić się na zdrowym stylu życia. Aktywność fizyczna, dobrej jakości sen, unikanie nałogów, to ważny aspekt dbania o dobre zdrowie i samopoczucie. Przed rozpoczęciem stosowania żywności terapeutycznej w diecie, warto poprosić o pomoc w ustaleniu priorytetów dietetyka klinicznego. Dzięki świadomemu stosowaniu żywności funkcjonalnej można, wspierać zdrowie w szerszym zakresie i przez długi czas. Ważna jest także profilaktyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych, ponieważ zdecydowanie lepiej jest zapobiegać chorobom niż je leczyć.

Jakie produkty można zaliczyć do żywności funkcjonalnej?

Żywność funkcjonalna to produkty wzbogacone składnikami specjalnymi, po które chętnie sięga coraz więcej ludzi w społeczeństwie. Składniki specjalne, użyte do produkcji żywności terapeutycznej, powinny być najwyższej jakości i dokładnie przebadane, co poświadcza odpowiednie oznakowanie opakowania takiej żywności. Do wzbogacania żywności najczęściej używa się takich składników aktywnych jak:

• Błonnik pokarmowy — zawierają produkty zbożowe, warzywa i owce, migdały, otręby, nasiona lnu, chia, cykorie. produkty, te warto włączyć do codziennej dobrze zbilansowanej diety. W żywności terapeutycznej chętnie korzysta się z zasobów medycyn naturalnej. Zoptymalizowany poziom błonnika w organizmie zdecydowanie dobrze wpływa na zdrowie jelit.

• Naturalne oleje roślinne — to bardzo bogate, źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Najczęściej wybierane są oleje z pierwszego tłoczenia, na zimno i nierafinowane. Warto wspierać organizm, w myśl medycyny ludowej i naturalnej, które są ważnym wsparciem medycyny konwencjonalnej.

• Suplementy roślinne — ziołolecznictwo i medycyna naturalna, taka jak ajurweda od setek lat wykorzystuje rośliny do wsparcia dobrego zdrowia i samopoczucia. Imbir, kurkuma, czosnek to przykładowo rośliny, które wspierają układ immunologiczny i mają właściwości przeciwzapalne. Ashwagandha, różeniec górski, melisa efektywnie wspierają organizm w adaptacji do czynników stresogennych. Wiele roślin ma działanie, które jest wykorzystywane w żywności terapeutycznej.

• Probiotyki i prebiotyki. - wspierają zachowanie optymalnego mikrobiomu jelit, co ma dobroczynne działanie na cały organizm. Żywność probiotyczna to, kiszonki, jogurty, kwaśne mleko, zawierające korzystnie działające bakterie probiotyczne, które wspierają zdrowie układu pokarmowego, wspierają odporność, a nawet pozytywnie działają na funkcje poznawcze.

Jak wprowadzić żywność funkcjonalną do diety?

Nie musisz zmieniać wszystkich swoich przyzwyczajeń żywieniowych, aby wprowadzić do diety żywność projektowaną. Włączenie Do jadłospisu składników aktywnych biologicznie, nie jest trudnym procesem, a może korzystnie wpłynąć na dobre funkcjonowanie organizmu. Eksperci radzą, aby wprowadzać pojedynczo produkty z żywności funkcjonalnej i obserwować reakcje organizmu. Badania wskazują, że żywność o prozdrowotnym udokumentowanym działaniu, może wspomóc zachowanie optymalnej, dobrze zbilansowanej diety. Najłatwiej wprowadzić probiotyki i prebiotyki w postaci kiszonek, kefirów i jogurtów, witaminy i antyoksydanty w postaci soków oraz musów. Pamiętaj o błonniku najlepiej w formie warzyw, zbóż, nasion chia, sproszkowanej cykorii czy orzechów. Omega 3 wprowadzisz do diety, kupując wysokiej jakości ryby morskie.

Co ważne, nie opieraj się tylko na jednym rodzaju żywności funkcjonalnej. Im bardziej urozmaicona będzie Twoja dieta, tym więcej różnych składników bioaktywnych dostarczysz, do organizmu wspierając zdrowie i dobre samopoczucie. Zawsze warto skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem, jeśli pojawią się wątpliwości pytania, lub wystąpi niepokojąca reakcja organizmu na wprowadzony nowy składnik. Wybierając żywność funkcjonalną, kieruj się własnymi preferencjami smakowymi i potrzebami zdrowotnymi.

Zwracaj uwagę na skład produktów żywności funkcjonalnej, czytaj etykiety i wybieraj produkty o czystym i prostym składzie, które pochodzą z pewnych źródeł. Dzięki wprowadzeniu żywności funkcjonalnej możesz stopniowo zwiększać także jakość swojego życia. Stosowanie żywności funkcjonalnej może zapobiegać chorobom cywilizacyjnym, może przyczynić się do wydłużenia życia i korzystnie wpływać na dobre samopoczucie. Żywność terapeutyczna, powinna stanowić zdrowy dodatek w codziennej diecie. Nie ulegaj modzie i reklamą promującym zdrową funkcjonalną żywność. Pamiętaj, że każdy składnik musi być dobrany pod względem zindywidualizowanego zapotrzebowania organizmu.

Różnice między żywnością funkcjonalną a suplementami diety

Czym różni się, żywność funkcjonalna od suplementów diety? Odpowiadamy. Nowoczesne, wysokiej jakości suplementy diety, znajdziesz najczęściej w postaci: tabletek, kapsułek, proszku, kropel, płynu. Żywność funkcjonalna nie może mieć postaci suplementu diety i jednocześnie musi „wykazywać działanie korzystne na organizm jako składowa prawidłowej diety”. Celem suplementów diety, jest korzystne wsparcie działania organizmów oraz uzupełnienie codziennej diety, jeśli ilość niektórych składników może być niewystarczająca lub zapotrzebowanie wysokie, ze względu na styl życia lub stan fizjologiczny np. ciąże. Żywność funkcjonalna powinna wspierać dobre zdrowie w ramach normalnej, dobrze zbilansowanej diety. Żywność terapeutyczna to produkty spożywcze, które mogą stanowić podstawę diety jak żywność konwencjonalna, ale różnią się tym, że zostały wzbogacone o składniki czynne biologicznie. Co istotne żywność funkcjonalna występuje w formie tradycyjnych produktów spożywczych np. jogurtu, chleba, soków czyli pod tym względem, nie różni się od zwyczajnego pożywienia. Należy pamiętać, że suplementy diety posiadają ściśle określone zalecane przez producenta lub lekarza dawki, których nie należy przekraczać.