pn. - pt.: 8.30-16.00

Jak leczyć zaburzenia snu? Domowe sposoby na zaburzenia snu

Zaburzenia snu i brak dobrej jakości snu obecnie w społeczeństwie stanowią poważny problem. Bezsenność u dzieci, zaburzenia snu u nastolatków, zaburzenia snu u seniorów, zaburzenia snu u dorosłych mogą prowadzić do zaburzeń psychofizjologicznych. Zaburzenia snu objawiają się: brakiem koncentracji, zmęczeniem podczas codziennych aktywności, osłabieniem odporności, zmniejszeniem jakości życia czy osłabieniem funkcjonowania układu nerwowego co predysponuje depresji, nerwicy czy zmniejszenia adaptacji do czynników stresogennych.

Nie ulega wątpliwości, że trzeba leczyć bezsenność lub nadmierna senność wprowadzając zasady higieny snu. Zlekceważenie objawy zaburzeń sennych, może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, a skutki zaniedbań mogą być negatywne dla zdrowia. Jak wygląda diagnostyka i leczenie zaburzeń snu? Co na bezsenność sprawdzi się najlepiej? Odpowiadamy!

 

Zobacz także: Jak walczyć z bezsennością?

Diagnostyka zaburzeń snu

W sytuacji, gdy z jakiejś przyczyny nie możesz spać w nocy lub przesypiasz noc, ale jakość snu jest niesatysfakcjonująca, najrozsądniej będzie, jak poszukasz pomocy u specjalisty. Specjalista postawi diagnozę w leczeniu bezsenności i zaplanuje optymalne leczenie problemów ze snem.

Jaki lekarz leczy zaburzenia snu?

Zaburzenia snu często towarzyszą różnym chorobom, zarówno tym o podłożu fizycznym, jak i zaburzeniom psychicznym. Do najpopularniejszych należą choćby nadciśnienie tętnicze, astma czy niewydolność serca. Jeśli oprócz objawów typowych dla zaburzeń snu doświadczasz również dolegliwości charakterystycznych dla innych chorób, w pierwszej kolejności udaj się do lekarza rodzinnego. Przeprowadzi on z Tobą wywiad, a w razie konieczności zleci odpowiednie badania. Osoby cierpiące na zaburzenia snu mogą także zasięgnąć porady psychologa szczególnie przy przewlekłych zaburzeniach snu. Zaburzenia snu u dzieci, czasem jest trudno wyłapać, dlatego warto obserwować swoje dziecko, jeśli nie może się skupić, w ciągu dnia jest zmęczone czy nie może się np. skoncentrować na nauce. Nie można zapomnieć, że dużym problemem jest zaburzenia snu u seniorów. Wraz z wiekiem bezsenność może się nasilać.

Gdy okaże się, że ze strony fizycznej jest wszystko w porządku, lekarz pierwszego kontaktu najprawdopodobniej skieruje Cię do psychologa lub psychiatry. W większości przypadków pomóc jest w stanie psychoterapeuta, wizyta u psychiatry konieczna jest, dopiero gdy pojawia się konieczność wdrożenia farmakoterapii i pojawią się długotrwałe zaburzenia snu. Medycyna snu, zajmuje się diagnostyką, leczeniem i badaniem snu oraz zaburzeń snu. Warto pamiętać, że najtrudniejsze w leczeniu mogą okazać się, pierwotne zaburzenia snu, ponieważ nie mają one zdefiniowanej przyczyny.

Jak diagnozuje się zaburzenia snu?

Ogromną rolę w diagnostyce zaburzeń snu odgrywa szczegółowy wywiad obejmujący informacje dotyczące samego zaburzenia snu, higieny snu i samego procesu zasypiania. Specjalistę może zainteresować, także szereg obciążeń ogólnomedycznych. Celem wywiadu jest zbadanie jakie są przyczyny bezsenności. W razie podejrzenia występowania zaburzenia rytmu snu i zaburzeń snu wtórnych to należy udać się do poradni zaburzeń snu gdzie mogą zostać przepisane badanie polisomnograficzne. Badanie polisomnograficzne obejmuje cztery podstawowe badania takie jak:

  • elektroencefalografia (EEG),

  • elektrokardiografia (EKG),

  • elektrookulografia (EOG),

  • elektromiografia (EMG).

Polisomnografia pozwala ocenić stadia snu, wzorzec oddychania, czynność serca, stopień utlenienia, jak również reakcje fizjologiczne organizmu na występujące okresy bezdechu. Terapia zaburzeń snu jest niezwykle istotna i nie należy jej odkładać w czasie.

Zaburzenia snu – leczenie. Domowe sposoby

Metody leczenia zaburzeń snu mogą być zróżnicowane i zależne od wielu czynników, w tym przede wszystkim przyczyn dolegliwości czy stopnia ich. Każdy przypadek jest inny, zatem dobór terapii musi odbyć się indywidualnie. Najczęściej jednak jeśli są problemy ze snem lekarz opiera się na metodach takich jak:

  • psychoterapia – główną metodą leczenia zaburzeń snu jest terapia poznawczo-behawioralna, która może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z farmakoterapią;

  • farmakoterapia – w zależności od objawów specjalista może zalecić przyjmowanie leków nasennych, przeciwdepresyjnych czy pobudzających zmniejszających skutki senności w ciągu dnia. Należy jednak pamiętać, że decyzję o wdrożeniu farmakoterapii podejmuje lekarz, a przepisane środki należy przyjmować zgodnie z jego zaleceniami;

  • dbanie o higienę snu – niekiedy przyczyny problemów ze snem nie są zbyt poważne, wtedy wyeliminować je można, kładąc duży nacisk na higienę snu;

  • stosowanie technik relaksacyjnych – relaksacja przed snem wycisza i odpręża, ułatwiając zasypianie. Prawidłowych technik relaksacji może nauczyć psycholog lub psychoterapeuta.

Zioła na zaburzenia snu

Leki przeciwdepresyjne czy nasenne powinno się przejmować wyłącznie za zgodą lekarza, przestrzegając ściśle określonych dawek. Stosuje się je jednak w razie zaawansowanych zaburzeń ze snem, którym towarzyszą uporczywe dolegliwości. Jeśli kłopoty z zasypianiem lub utrzymaniem snu nie są zbyt poważne, pomóc mogą preparaty wyprodukowane z naturalnych składników, które znajdziesz w ofercie naszego sklepu Strefa Witalności. Poprawa jakości snu w sposób naturalny jest ważnym wsparciem leczenia konwencjonalnego.

W walce z zaburzeniami snu pomóc mogą preparaty roślinne stworzone na bazie takich ziół jak:

  • kozłek lekarski – skraca czas zasypiania, eliminuje problem nocnego wybudzania, poprawia jakość snu;

  • melisa – uspokaja, wycisza, rozluźnia mięśnie, sprzyja relaksacji;

  • lawenda – wydłuża czas trwania fazy NREM, kiedy to sen jest głęboki i mocny;

  • chmiel – pomaga zasnąć, uspokaja, łagodzi napięcie, eliminuje zdenerwowanie, poprawia jakość snu;

  • męczennica – obniża poziom stresu, łagodzi silne emocje, uspokaja, wykazuje działanie przeciwlękowe;

  • rumianek – rozluźnia, niweluje stres, ułatwia zasypianie.

Zioła uznawane są za bezpieczną metodę leczenia zaburzeń snu, nie oznacza to jednak, że można je stosować bez ograniczeń. Nadmiar naturalnych preparatów może szkodzić, wywołując szereg działań niepożądanych. Najlepiej przed rozpoczęciem kuracji zasięgnąć w tej kwestii rady lekarza, specjalisty medycyny naturalnej lub farmaceuty – w szczególności tyczy się to osób przewlekle chorych i przyjmujących na stałe leki oraz kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Olejki eteryczne na zaburzenia snu

W leczeniu zaburzeń snu dobrze sprawdzają się również olejki eteryczne. Większość z nich ma właściwości relaksujące, wyciszające i uspokajające. Stosowane regularnie poprawiają nastrój, zwiększają koncentrację i ułatwiają zasypianie.

W jakie zapachy warto się zaopatrzyć w przypadku zaburzeń snu?

  • olejek lawendowy,

  • olejek z dzikiej róży,

  • olejek majerankowy,

  • olejek z paczuli,

  • olejek jałowcowy,

  • olejek z drzewa sandałowego,

  • olejek z kuminu,

  • olejek rumiankowy.

Jak stosować olejki eteryczne na sen? Zapachy wykorzystać możesz na wiele różnych sposobów. Kilka kropel wybranego olejku eterycznego możesz np. dodać do wieczornej kąpieli.

Zaburzenia snu u dzieci i zaburzenia snu u nastolatków

Zaburzenia snu u dzieci i nastolatków stanowią powszechny problem, wpływający negatywnie na rozwój, funkcjonowanie w ciągu dnia oraz ogólne samopoczucie młodych osób. Przyczyny, objawy i metody leczenia mogą różnić się w zależności od wieku, choć istnieją także wspólne czynniki.

Zaburzenia snu u dzieci

U dzieci zaburzenia snu mogą przybierać różnorodne formy, od trudności z zasypianiem i częstych przebudzeń, po parasomnie, takie jak lęki nocne, koszmary senne, lunatykowanie czy moczenie nocne. Przyczyny problemów ze snem u najmłodszych są często złożone i mogą obejmować zarówno czynniki behawioralne, jak i medyczne czy psychologiczne.

Do częstych przyczyn behawioralnych zalicza się nieprawidłową higienę snu, w tym brak regularnych pór kładzenia się spać i wstawania, zasypianie w nieodpowiednich warunkach (np. przy włączonym świetle czy telewizorze), a także brak rutyny przed snem. Problemy mogą wynikać również z tzw. bezsenności uwarunkowanej, gdzie dziecko kojarzy łóżko i sypialnię z aktywnościami innymi niż sen (np. zabawą) lub wymaga obecności rodzica do zaśnięcia.

Czynniki medyczne wpływające na sen dzieci to między innymi: przerost migdałków (powodujący chrapanie i bezdechy senne), alergie, atopowe zapalenie skóry, astma, refluks żołądkowo-przełykowy, choroby neurologiczne (np. padaczka) czy przewlekłe dolegliwości bólowe.

Aspekty psychologiczne i emocjonalne, takie jak stres (związany np. z przedszkolem, szkołą, sytuacją rodzinną), lęki separacyjne, zaburzenia lękowe czy traumatyczne przeżycia, również mogą znacząco zaburzać sen u dzieci. Niewłaściwa dieta, bogata w cukry proste i substancje pobudzające, a także nadmierna ekspozycja na światło niebieskie emitowane przez ekrany urządzeń elektronicznych przed snem, to kolejne czynniki ryzyka.

Zaburzenia snu u nastolatków

Zaburzenia snu u nastolatków stanowią istotny problem, często związany ze specyfiką tego okresu rozwojowego. Wiek dorastania charakteryzuje się naturalną zmianą w rytmie okołodobowym, polegającą na opóźnieniu pory zasypiania i późniejszej porze spontanicznego budzenia się. Ta biologiczna predyspozycja, w połączeniu z czynnikami środowiskowymi i stylem życia, przyczynia się do powszechności problemów ze snem wśród młodzieży.

Do głównych przyczyn zaburzeń snu u nastolatków należą:

  • Czynniki związane z rytmem okołodobowym: Opóźnienie fazy snu jest fizjologiczną zmianą w okresie dojrzewania. Szkoła zaczynająca się wcześnie rano często koliduje z tą wewnętrzną tendencją do późniejszego kładzenia się spać i wstawania, prowadząc do chronicznego niedospania w dni powszednie i prób "odsypiania" w weekendy, co dodatkowo rozregulowuje rytm dobowy.

  • Nieprawidłowa higiena snu: Korzystanie z urządzeń elektronicznych emitujących światło niebieskie (smartfony, tablety, komputery, telewizory) w godzinach wieczornych znacząco hamuje produkcję melatoniny, hormonu odpowiedzialnego za regulację snu i czuwania. Nieregularne pory kładzenia się spać i wstawania, picie napojów zawierających kofeinę (kawa, napoje energetyczne, cola) oraz obfite posiłki tuż przed snem również zaburzają naturalny cykl snu.

  • Stres i czynniki psychologiczne: Okres dorastania to czas intensywnych zmian, presji szkolnej, problemów w relacjach rówieśniczych i rodzinnych. Stres, lęk, zamartwianie się, a także zaburzenia nastroju, takie jak depresja, są częstymi przyczynami trudności ze snem u nastolatków.

  • Styl życia: Brak aktywności fizycznej lub zbyt intensywna aktywność fizyczna tuż przed snem, a także nieregularny tryb życia wpływają negatywnie na jakość snu.

  • Czynniki medyczne: Chociaż rzadsze niż czynniki behawioralne czy psychologiczne, niektóre schorzenia, takie jak obturacyjny bezdech senny (często związany z otyłością), zespół niespokojnych nóg, a także choroby przewlekłe czy przyjmowane leki, mogą być przyczyną zaburzeń snu u nastolatków.

Najczęstszym zaburzeniem snu u nastolatków jest bezsenność, która może objawiać się trudnościami z zasypianiem, częstymi przebudzeniami w nocy, zbyt wczesnym budzeniem się lub poczuciem nieregenerującego snu. Inne problemy to nadmierna senność w ciągu dnia, wynikająca z niedoboru snu w nocy, a także parasomnie, choć niektóre z nich, jak lunatykowanie czy lęki nocne, występują rzadziej niż w młodszym wieku. Bezsenność przewlekła u młodzieży nie zdarza się często, ednak warto obserwować zdrowy sen młodych ludzi i rozpocząć leczenie bezsenności jak najszybciej po konsultacji z pediatrą.