Niedobór witaminy K - objawy, przyczyny, skutki
Niedobory witaminy K są bardziej powszechnym zjawiskiem, niż mogłoby się wydawać. Na ich występowanie wpływ może mieć nieodpowiednia dieta, choroby, a nawet podeszły wiek lub otyłość. Witamina K jako związek organiczny jest grupą kilku rodzajów witamin z rodziny K. Jest to filochinon (K1), menachinon (K2) oraz menadion (K3 – forma sztuczna). W naszym organizmie może dochodzić do braków zarówno witaminy K1, jak i K2, chociaż w przypadku tej pierwszej niedobory pojawiają się niezwykle rzadko. W przypadku drugiej — częściej, mimo że jednym z jej podtypów jest witamina K2 MK7, charakteryzująca się najlepszą przyswajalnością i czasem półtrwania.
Niedobór witaminy K2 – jak powstaje?
Witamina K2 jest syntezowana w naszych jelitach przez bakterie. Jak zatem może dochodzić do jej niedoborów? Odpowiedź jest prosta — jest ona słabo przyswajalna. Wynika to z faktu, że wytwarzanie K2 przez bakterie odbywa się w jelicie grubym, gdzie brakuje kwasów żółciowych niezbędnych do jej przyswojenia. To właśnie dlatego osoby z chorobami wątroby i dróg żółciowych często cierpią na niedobór witaminy K.
Jedyną drogą na dostarczenie sobie witaminy K2 jest zatem pożywienie. Jednak zadanie to nie jest tak łatwe, jak mogłoby się wydawać. Jej ilość i przyswajalność z łatwo dostępnych produktów jest raczej niska. Menachinon możemy znaleźć w produktach mięsnych takich jak wątroba gęsia lub cielęca, innych produktach odzwierzęcych takich jak żółtka jaj, w kiszonkach oraz kefirach. Źródeł witaminy K jest więcej, dlatego opisujemy je w osobnym artykule. Mimo to tylko jeden produkt jest w stanie dostarczyć nam tyle witaminy K, aby faktycznie móc zapobiec ewentualnym brakom. Tym produktem jest natto – czyli japońska potrawa z fermentowanych ziaren soi.
Prawda jest jednak taka, że dzisiejsza dieta nie pozwala nam w pełni zaspokoić potrzeb naszego organizmu na menachinon. Wynika to z faktu częstego spożywania coraz większej ilości przetworzonego jedzenia ubogiego zarówno w witaminę K2 MK7, jak i bakterie niezbędne do jej wytworzenia.
Brak witaminy K1 - czy to może się zdarzyć?
Filochinon nie jest syntezowany w naszym organizmie. Zapotrzebowanie u osób dorosłych to około 65µg dla mężczyzn i 55µg na dobę dla kobiet. Dostarczamy go sobie poprzez spożycie zielonych warzyw takich jak m.in. szpinak, brukselka, brokuły, jarmuż, natka pietruszki. Jest to tylko kilka z wielu produktów spożywczych, dzięki którym możemy dostarczać sobie witaminę K1. Dlatego też o wiele rzadziej spotykamy się z niedoborami filochinonu niż menachinonu. Do zbyt niskiego poziomu witaminy K1 mogą doprowadzić również choroby, związane z zaburzeniem wchłaniania takie jak celiakia czy mukowiscydoza. Wiele osób myśli, że jeśli ich dieta jest na tyle zdrowa i różnorodna, aby dostarczać sobie odpowiedniej ilości filochinonu, to nie ma ryzyka wystąpienia niedoborów witaminy K2. Jest ona bowiem konwertowana bezpośrednio z witaminy K1. To prawda, że taki proces w naszych organizmach zachodzi, ale nie jest on szczególnie skuteczny, dlatego odpowiednia ilość K1 wcale nie musi oznaczać brak niedoborów K2.
Niedobór witaminy K – objawy
Objawy zbyt niskiego poziomu witaminy K, mogą dotyczyć zarówno układu krwionośnego, jak i kostnego. Zaliczamy do nich:
- Zaburzenia krzepnięcia krwi,
- Częste krwotoki np. z nosa,
- Krwiomocz,
- „Samoistne” siniaki,
- Podatność na infekcje,
- Łamliwość kości,
- Zaburzenia pracy jelit.
Słaba krzepliwość krwi – brak witaminy K
Jednym z niebezpiecznych objawów, wskazujących na możliwy niedobór witaminy K, są zaburzenia krzepnięcia. Rozpoznać je możemy po problemach z zatamowaniem krwi, nawet przy małych ranach czy np. po wyrwaniu zęba. Zaburzenia krzepnięcia wynikające z niedoborów witaminy K to także obfite miesiączki i krwotoki. Ignorowanie objawów ze strony układu krwionośnego może okazać się fatalne w skutkach. Może prowadzić do rozwinięcia się niebezpiecznych dla zdrowia zaburzeń. Z tego samego powodu witaminę K podaje się noworodkom, w celu przeciwdziałania chorobie krwotocznej noworodków. U dzieci, które dopiero przyszły na świat stwierdza się bowiem niedobór witaminy K.
Samoistne siniaki a witamina K
Gdy mamy do czynienia z nieodpowiednią ilością zarówno filochinonu, jak i menachinonu, możemy zauważyć u siebie pojawianie się siniaków ”bez większego powodu”. Wystarczy niewielki nacisk bądź lekkie uderzenie, aby móc zaobserwować podskórne wylewy krwi. Wynika to z faktu, że witamina K w dużym stopniu odpowiada za wzmocnienie naczyń krwionośnych. Gdy dochodzi do jej niedoboru, zaburzony zostaje proces nie tylko prawidłowego krzepnięcia krwi, ale i uszczelniania śródbłonek naczyń krwionośnych. Są one w takiej sytuacji zdecydowanie bardziej podatne na wszelkie uszkodzenia.
Skutki niedoboru witaminy K
Przewlekłe niedobory mogą powodować niebezpieczne dla naszego zdrowia skutki. Zaliczamy do nich ryzyko:
- Wystąpienia krwawień do mózgu, jelit czy stawów,
- Rozwoju osteoporozy,
- Uszkodzeń wątroby,
- Pojawienia się żółtaczki,
- Zwapnienia tętnic,
Niedobory witaminy D3, a witamina K2
Działanie obydwu tych witamin jest ściśle ze sobą powiązane. Po pierwsze zarówno witamina D3, jak i witamina K2 mają spore znaczenie dla zdrowia naszego układu kostnego. Możemy łączyć obydwie te substancje w celu leczenia oraz przeciwdziałania osteoporozy. Po drugie istnieje zależność między niedoborem witaminy K2 a niedostateczną ilością witaminy D3. Brak tej drugiej może powodować nieskuteczne działanie K2, natomiast witamina K wpływa pozytywnie na wzmocnienie działania witaminy D. Dlatego też obydwie te substancje są często wykorzystywane w parze jako składniki suplementów diety.
Marka: ALINESS
Forma: Kapsułki
Opakowanie: Plastikowe
Opakowania: 60 kapsułek
Marka: SWANSON
Forma: Kapsułki
Opakowanie: Plastikowe
Opakowania: 30 kapsułek
Marka: VIRIDIAN
Forma: Kapsułki
Opakowanie: Szklane
Opakowania: 30 kapsułek
